พระขุนแผน(พิมพ์พระประธาน) กรุวัดจงกลม พระกรุสมัยอยุธยา อายุ 400 ปิดทองสมัยอยุธยา

พระพิมพ์พระประธาน กรุวัดจงกลมนี้ เป็นพระที่กำเนิดขึ้นในสมัยอยุธยา พระกรุนี้ปรากฏพบเมื่อหลายสิบปีก่อน และมีการพบพระพิมพ์นี้กันเรื่อยมา พุทธลักษณะ เป็นพระทรงห้าเหลี่ยม องค์พระประทับนั่งปางสมาธิอยู่บนฐานผ้าทิพย์ทรงสูง ด้านข้างเป็นเสารองรับซุ้มเรือนแก้ว องค์พระค่อนข้างใหญ่ บางองค์ด้านล่างจะมีรูคล้ายรอยเสียบไม้ เนื้อพระค่อนข้างหยาบ บางองค์ลงรักปิดทองล่องชาดไว้

พระกรุวัดจงกลม หรือ วัดจงกลม เป็นวัดที่สำคัญวัดหนึ่ง ตั้งอยู่ที่ ต.คลองสระบัว อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา ปัจจุบันเป็นวัดร้าง อยู่ห่างจากฝั่งตะวันตกของคลองสระบัว ประมาณ ๒๐๐ เมตรเยื้องวัดพระราม (วัดพระงาม หรือวัดชะราม) ขึ้นไปทางเหนือวัดจงกลม มีขอบเขตพื้นที่โบราณสถานโดยประมาณ ๔ ไร่ ๒ งาน ๔๗ ตารางวา รอบวัดติดกับที่ดินของชาวบ้านที่เช่าจากกรมศาสนา ด้านทิศเหนือใกล้วัดพระยาแมน ด้านทิศใต้ใกล้วัดพระราม (วัดพระงาม หรือวัดชะราม) ด้านทิศตะวันตกเป็นบริเวณทุ่งขวัญ ด้านตะวันออกเป็นถนนทางเข้าวัด ซึ่งสร้างทับลงบนถนนอิฐสมัยโบราณที่ตัดตรงมาจากคลองสระบัวไม่ปรากฏหลักฐานประวัติความเป็นมาของวัดจงกลม แต่พบเรื่องราวเกี่ยวกับวัดจงกรม ในเอกสารประวัติศาสตร์เรื่อง "พระตำราบรมราชูทิศเพื่อกัลปนาสมัยสมเด็จพระเพทราชา" ว่า...พระธรรมสารเถร อธิการวัดจงกรม ได้เข้าร่วมถวายพระพรสมเด็จพระเพทราชา ณ พระที่นั่งบรรยงต์รัตนาสน์ ในพระบรมมหาราชวังใน พ.ศ.๒๒๔๒...ซึ่งนับเป็นข้อสันนิษฐานได้ว่า วัดจงกลม เป็นวัดเดียวกับวัดจงกรมในเอกสารประวัติศาสตร์ดังกล่าว แต่ต่อมาภายหลังการสะกดคลาดเคลื่อนไป เพราะคำว่า "จงกลม" นั้นไม่มีความหมายคำว่า จงกรม หมายถึง อาการที่เดินไปมาในที่กำหนดอย่างพระเจริญกรรมฐานเดิน เรียกว่า "เดินจงกรม" ซึ่งอาจเปรียบเทียบได้กับภาพการเดินวนทักษิณาวัตรของพระพุทธรูปปางลีลาในซุ้มจระนำรอบเจดีย์ประธานวัดจงกลม ซึ่ง น.ณ ปากน้ำ จิตรกรผู้สนใจในการศึกษาประวัติศาสตร์ศิลปะ กล่าวไว้ในหนังสือ "ห้าเดือนกลางซากอิฐปูนที่อยุธยา" หนังสือที่รวมเรื่องราวการสำรวจโบราณสถานในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา พ.ศ.๒๕๑๐
วัดจงกลม สร้างขึ้นตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนต้น สืบเนื่องมาจนไม่กี่สิบปีที่แล้ว จึงได้ร้างไป ทำให้วัดจงกลมชำรุดทรุดโทรมปรักหักพังลงไปเรื่อยๆ จนกระทั่งกรมศิลปากรเข้าไปดำเนินการขุดค้น ขุดแต่ง ทางโบราณคดี ในปีงบประมาณ ๒๕๔๒ วัดจงกลม น่าจะเป็นวัดสำคัญวัดหนึ่งในบริเวณทุ่งขวัญ ริมคลองสระบัว ได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์มาโดยตลอด จนกระทั่งร้างไปในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น กรมศิลปากรได้ประกาศขึ้นทะเบียนวัดจงกลมเป็นโบราณสถานของชาติ โดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ ๖๐ ตอนที่ ๓๙ วันที่ ๒๐ กันยายน พ.ศ.๒๔๘๖